Column: De effectiviteit van jeugdgevangenissen.
Op woensdag 12 januari 2022 ontstapte een jeugdgevangene uit de Den Hey-Acker jeugdinrichting in Breda. De gevangene zat in de laatste fasen van zijn straf en hij werkte buiten de instelling. Tijdens de periode dat hij aan het werk hoorde te zijn, was hij een paar uur spoorloos, zo blijkt uit het nieuwsbericht van de NOS. In die tijd had hij klaarblijkelijk een wapen weten te verkrijgen. Toen justitie hem terug naar de inrichting wilde brengen, gijzelde hij de personeelsleden die hem terug wilden brengen. De jeugdgevangene liet zijn gijzelaars weer vrij in Hoogstraten, vlak bij de grens tussen Noord-Brabant en België. Zelf reed hij verder en in Brecht werd hij tegengehouden door een politieblokkade. Hier ontstond een hevige schietpartij waarbij de nodige schoten werden gelost. De ontsnapte gevangene kwam te overlijden.
Deze jeugdinstelling was al vaker in het nieuws gekomen door een gijzeling. Op 14 mei 2020 vond er een gijzeling plaats binnen deze instellingen. Tijdens deze gijzeling werden vier personeelsleden vastgehouden, bedreigd en mishandeld. Bovendien was er sprake van brandstichting. Een paar jaar eerder probeerde een jeugdgedetineerde op 14 maart 2012 uit dezelfde instelling te ontsnappen. Tijdens zijn ontsnappingspoging gooide hij met stenen naar de medewerkers. Dit alles werd opgesomd tijdens de uitzending van Omroep Brabant op 12 januari 2022.
Voorgaand worden drie delicten door jeugdgevangenen beschreven. Het jeugdstrafrecht staat bekend om zijn pedagogische karakter. De sancties die worden gesteld, zijn dan ook gericht op de positieve beïnvloeding van het gedrag van jongeren. Dit blijkt onder andere uit de Richtlijn en kader voor strafvordering jeugd en adolescenten, inclusief strafmaten Halt (2021R001). Het blijkt, met het oog hierop, bijzonder van belang om een onderscheid te maken tussen Jeugdstrafrecht en het 'gewone' strafrecht voor volwassenen. Dat dit onderscheid dient te worden gemaakt, blijkt ook uit het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (1989). De jeugdgevangennen die dan ook verantwoordelijk zijn voor de delicten, werden behandeld op een pedagogische wijze. Deze pedagogische wijze is ter voorkoming van recidive. Echter, het blijkt dat dit niet in alle gevallen voldoende werkt. De vraag is dan ook of de straffen en maatregelen die worden opgelegd aan jeugddelinquenten wel effectief genoeg zijn.
Ben je benieuwd naar de YOUTURN-methodiek, algemene recidive cijfers op het gebied van jeugdstrafrecht, het onderscheid tussen intramurale en extramurale maatregelen en de daadwerkelijke effectiviteit van jeugdgevangenissen? Klik dan hier.